Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang Nieuwsbrief

Klik hier voor de online versie

Mei 2024

LKK-rapport 2017-2023 is verschenen

Het consortium LKK (Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang), bestaande uit de Universiteit Utrecht en Sardes, voert jaarlijks een kwaliteitsmeting uit in de kinderopvang in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Educatieve proceskwaliteit gestegen

In het nieuwste LKK rapport wordt de kinderopvangkwaliteit gevolgd over drie perioden: 2017-2019 (voor corona), 2021-2022 (nasleep corona) en 2022-2023 (na corona). Dit gebeurde aan de hand van verschillende internationale meetinstrumenten. Op basis van bijna 2000 live observatiecycli, 1400 video-opnames, vragenlijsten van 500 pm'ers en gastouders en vragenlijsten van 300 managers is de kwaliteit beoordeeld.

Over de laatste twee perioden is sprake van een licht stijgende lijn van de proceskwaliteit. De proceskwaliteit heeft een emotionele en educatieve component. Emotionele proceskwaliteit betreft kenmerken als responsiviteit, een positieve sfeer creëren en grenzen stellen. De educatieve proceskwaliteit betreft ontwikkelingsondersteuning, zoals het stimuleren van spel en het geven van feedback. Terwijl de emotionele proceskwaliteit stabiel hoog is gebleven, is er voor de educatieve proceskwaliteit sprake van een stijging in de kinderdagopvang, de peuteropvang en de gastouderopvang. De bso blijft daar enigszins op achter.

Het is positief dat de kwaliteit van de kinderopvang licht is gestegen, ondanks de druk die op de sector lag en ligt door onder andere corona en personeelstekorten. Tegelijk blijken uit de metingen na corona verschillende uitdagingen voor de sector. Zo heeft de daling in coronatijd in het contact met ouders en een verschraling van het activiteitenaanbod in de kinderdagopvang en bso zich nadien niet hersteld.

De belangrijkste bevindingen worden per opvangsoort samengevat in een infographic. Voor de kinderdagopvang is de infographic hier al beschikbaar.

Oudercontact niet terug op niveau

Contact met ouders is na corona niet teruggekeerd op het niveau van daarvoor. In LKK 2017-2023 wordt geconstateerd dat de breng- en haalmomenten inmiddels wel weer benut worden voor contact en sociale uitwisseling met ouders. Wel is op dat punt sprake van een grote variatie. Op de groepen met een (lage) score '3' betekent het dat de meeste kinderen worden begroet, maar niet elk kind. Ook betekent het dat ouders op de groep mogen komen, maar dat er geen uitwisseling plaatsvindt met deze ouders.

Andere contactmomenten met ouders zijn niet teruggekeerd op het oude niveau. Het gaat dan om activiteiten op de groep zoals een Kerstdiner, ouderavonden en thema-avonden. Contact met ouders en wat de sector daarin wil is dan ook een aandachtspunt waaraan LKK in de komende periode extra aandacht zal besteden. Zo zal een handreiking worden opgesteld over contact met ouders in samenspraak met onder meer de ouderorganisaties.

Activiteitenaanbod in de BSO blijft achter

De educatieve kwaliteit in de bso blijft achter bij die in de andere drie opvangtypen. In de bso is het dagprogramma en het aanbod van activiteiten minder gevarieerd en uitdagend. Daarmee sluit het programma en aanbod minder goed aan op de verschillende interesses en behoeften die kinderen in de schoolgaande leeftijd kunnen hebben. Zo komen activiteiten met creativiteit, muziek en techniek weinig voor, gemiddeld minder dan twee keer per maand. Ook de uitvoeringskwaliteit van de activiteiten die wel geboden worden, blijft in de bso achter vergeleken met de andere kinderopvangtypen.

Werkbeleving

Uit de vorige LKK-meting (2021-2022) bleek dat de werkbeleving van medewerkers in de kinderopvang was afgenomen. Medewerkers rapporteerden destijds vooral een hogere werkstress. In de huidige meting 2022-2023 blijkt dat de werkstress in de peuteropvang verder is gestegen. De werktevredenheid bij bso-medewerkers is in deze periode afgenomen. Verder is het zo dat bso-medewerkers minder werkervaring hebben dan pedagogisch medewerkers in de andere typen kinderopvang.

Slapen in de kinderdagopvang

Goede slaap is essentieel voor een gezonde ontwikkeling van kinderen. Daarom is het zeker bij de kinderdagopvang en gastouders cruciaal om aandacht te besteden aan goed slapen bij baby's en jonge kinderen. De Universiteit Utrecht is een onderzoeksproject gestart naar Slaap in de kinderopvang, om in kaart te kunnen brengen hoe medewerkers denken en handelen rondom slaap van jonge kinderen. Ook BOinK besteedt aandacht aan het onderwerp en organiseert op 16 mei een webinar over veilig slapen in de kinderopvang: Veilig slapen op de kinderopvang

Zie ook de Early Years-blog Slapend leren rennen

Op de website www.monitorlkk.nl worden de ontwikkelingen in de kwaliteit van de kinderopvang in Nederland bijgehouden. Ook vindt u hier nieuws en artikelen over de bevindingen van de LKK.

Het consortium LKK bestaat uit Universiteit Utrecht en Sardes.

Wilt u deze nieuwsbrief niet meer ontvangen, dan kunt u zich hier afmelden. Is deze nieuwsbrief aan u doorgestuurd en wilt u deze vaker ontvangen? Dan kunt u zich hier aanmelden.